پلیمر چیست؟
شاید این سوال که پلیمر چیست، به ذهن شما بارها خطور کرده باشد. پلیمرها موادی هستند که از واحدهای مولکولی تکراری تشکیل شده اند. واحدهای مولکولی، معمولاً به عنوان مونومرها شناخته میشوند و به صورت زنجیره های طولانی به یکدیگر پیوسته میشوند. این ویژگی در ایجاد خواص منحصر به فرد پلیمرها نقش بسزایی دارد. واژه پلیمر از کلمات یونانی پلی به معنی بسیار و مر به معنی قسمت، جزء گرفته شده است. به همین علت در واژه نامه های فارسی بسپار نامیده میشود.
به عنوان مثال اگر یک توپ فوتبال را یک واحد سازنده در نظر بگیریم (یا اصطلاحا مونومر)، و به طول 2 کیلومتر این توپها را کنار هم قرار دهیم و به هم متصل کنیم، یک پلیمر بهدست میآوریم. شکل زیر جزئیات این تعریف را بهتر نشان میدهد.
حال این مولکول طویل و بزرگی که به دست میآید، میتواند اشکال فیزیکی متفاوتی داشته باشد، میتواند خطی باشد، میتواند با پیوندهای فیزیکی و یا شیمیایی یک شبکه تشکیل داده باشد و میتواند شاخه داشته باشد و ….
این اشکال فیزیکی متفاوت، در خواص نهایی محصول ما تعیین کننده خواهند بود. حتی اگر شکل فیزیکی پلیمر ثابت باشد، به عنوان مثال یک زنجیره باشد، با طولهای متفاوت، مجدد خواص نهایی کاملا متفاوتی خواهد داشت. این مسئله باعث شده تا علم پلیمرها بسیار گسترده و پهناور شود. در شکل زیر چند نمونه از
اشکال و حالات مختلفی که زنجیره پلیمر میتواند به خود بگیرد را نشان میدهد.
انواع پلیمرها
پلیمرها را میتوان بسته به نوع ساختار زنجیر یا سنتزی بودن به دو دسته مختلف تقسیم کرد.
پلیمرها بر اساس نوع ساختار زنجیر اصلی به دو نوع زیر تقسیم میشوند:
پلیمرهای آلی: شامل ساختار کربنی هستند.
پلیمرهای معدنی (غیرآلی): ساختار اصلی شامل عناصری به غیر از کربن است.
بر اساس نوع سنتز هم دو نوع پلیمر طبیعی و سنتزی داریم.
البته انواع مختلفی از دسته بندی پلیمرها میتوان ارائه نمود. این امر با توجه به گسترش علم پلیمر شامل دسته بندی های زیادی با دیدگاه ها و کاربردهای متفاوتی میشود.
خواص و کاربردهای پلیمرها
پلیمرها دارای خواصی مانند انعطافپذیری، مقاومت شیمیایی، سبکی و قابلیت تشکیل شکل هستند که میتواند از آنها در صنایع مختلف بهرهبرداری شود. یکی از کاربردهای مهم پلیمرها در صنعت خودروسازی است، که از پلیمرهای مقاوم در برابر حرارت، رطوبت و سایش برای ساخت قطعات و کاهش وزن خودرو استفاده میشود.
در صنعت بستهبندی، پلیمرها به عنوان جایگزینی مناسب برای مواد سنتی مانند فلز و شیشه استفاده میشوند، به دلیل وزن سبک، انعطافپذیری و مقاومت به ضربه. همچنین، پلیمرها در صنعت الکترونیکی، ساختمانی و پزشکی نیز کاربردهای متنوعی دارند.
طبقه بندی کاربردهای پلیمرها
از دیدگاه کاربردی، پلیمرها را میتوان بر اساس عکس العمل در مقابل تنش وارده به هفت گروه تقسیم بندی کرد که عبارتند از:
- پلاستیک ها
- الاستومرها (لاستیک ها)
- الیاف
- رزین ها (شامل پوشش ها و چسب ها)
- فوم ها (اسفنج ها)
- کامپوزیت ها (مواد مرکب)
- آلیاژها
برای خرید پلیمرهای کاربردی، می توانید از وب سایت واردکننده محصولات پلیمری پلی ویسن دیدن فرمایید.
طبقه بندی پلیمرها بر اساس واکنش در مقابل حرارت
پلیمرها را میتوان به دو دسته ترموپلاستیک ها (گرمانرم) و ترموست ها (گرماسخت) طبقه بندی کرد. پلیمرهای ترموپلاستیک هنگام حرارت دهی ذوب و هنگام سرد کردن جامد میشوند. پلیمرهای ترموست هنگام حرارت دهی ذوب نمیشوند. در دماهای بسیار بالا، به صورت برگشت ناپذیر، تجزیه و تخزیب میشوند.
نتیجهگیری
پلیمر ها به عنوان موادی مهم در صنعت و زندگی روزمره استفاده میشوند. خواص آنها مانند انعطافپذیری و قابلیت تشکیل شکل، در ایجاد کاربردهای گوناگون مؤثر هستند. در این مقاله، به معرفی پلیمرها و کاربردها آنها پرداخته شد و از تکنیکهای سئو برای بهبود قابلیت دسترسی و آمار بازدید مطلب استفاده شد. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید و اطلاعاتی قابل استفاده باشد.